Οι διατροφικές διαταραχές είναι πολύπλοκες καταστάσεις, που χαρακτηρίζονται από αρνητικές πεποιθήσεις σχετικά με το φαγητό, το σχήμα και βάρος του σώματος.
Συνοδεύονται από συμπεριφορές όπως περιορισμένη πρόσληψη τροφής, ευκαιριακή υπέρμετρη κατανάλωση τροφής, υπερβολική άσκηση, αυτοαποκαλούμενους εμετούς και χρήση καθαρτικών.
Επηρεάζουν άτομα όλων των φύλων, ηλικιών, εθνικοτήτων, σχημάτων σώματος, σεξουαλικών προσανατολισμών και κοινωνικοοικονομικών καταστάσεων και μπορούν να οδηγήσουν σε πολλαπλές σωματικές και ψυχιατρικές επιπλοκές ή ακόμα και στον θάνατο.
Ο επιπολασμός των διατροφικών διαταραχών αυξάνεται ανησυχητικά παγκοσμίως. Ωστόσο, μόνο περίπου οι μισοί άνθρωποι με διατροφική διαταραχή θα αναζητήσουν και θα λάβουν θεραπεία.
Η τυπική ηλικία έναρξης τους είναι η εφηβεία και στις γυναίκες παρατηρούνται σημαντικά συχνότερα από ότι τους άνδρες.
Ποιές είναι οι Διατροφικές Διαταραχές
Στο Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών της Αμερικανική Ψυχιατρικής Εταιρείας κατατάσσονται 3 είδη διατροφικών διαταραχών:
- Νευρική ανορεξία
- Νευρική βουλιμία
- Αδηφαγική διαταραχή
Κάθε μία από τις διαταραχές πρόσληψης τροφής έχει τα δικά της κριτήρια διάγνωσης και χαρακτηριστικά γνωρίσματα.
Νευρική ανορεξία
Τα άτομα με ανορεξία έχουν επικίνδυνα χαμηλό σωματικό βάρος σε σχέση με την ηλικία και το ύψος (π.χ. σε επίπεδα κατώτερα του 85% του αναμενόμενου).
Ένα ανορεξικό άτομο, νιώθει έντονος φόβο αύξησης του βάρους και έχει ανακριβή αντίληψη του σωματικού βάρους ή του σχήματος του, ακόμα και όταν είναι λιποβαρές.
Οι ανορεξικοί γενικά, έχουν σημαντικά περιορισμένη ενεργειακή πρόσληψη, συγκριτικά με τις βιολογικές ανάγκες τους.
Υπάρχουν δύο τύποι ανορεξίας, ο περιοριστικός και ο καθαρτικός.
Περιοριστικός τύπος
Τα άτομα χάνουν βάρος μέσω νηστείας ή υπερβολικής άσκησης (κάψιμο θερμίδων).
Συνήθως, περιορίζουν όσο το δυνατόν λιγότερες θερμίδες ή αποκλείουν όλες σχεδόν τις ομάδες τροφίμων με μία ή δύο εξαιρέσεις.
Καθαρτικός τύπος
Τα άτομα καταναλώνουν φαγητό και εκκαθαρίζονται μετά από αυτό, με αυτοαποκαλούμενο εμετό ή χρήση καθαρτικών/διουρητικών.
Νευρική βουλιμία
Στα άτομα με βουλιμία παρατηρείται επαναλαμβανόμενη κατανάλωση υπέρμετρης ποσότητας φαγητού, σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Το επεισόδιο υπερφαγίας συνοδεύεται από ακατάλληλες αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως έμετος, υπερβολική άσκηση και χρήση καθαρτικών.
Οι συμπεριφορές κάθαρσης εμφανίζονται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα για 3 μήνες.
Αδηφαγική διαταραχή
Τα άτομα με αδηφαγία κάταναλώνουν επαναλαμβανόμενα υπέρμετρη ποσότητα φαγητού πολύ γρήγορα παρότι δεν πεινάνε.
Δεν σταματούν το γεύμα μέχρι να αισθανθούν δυσφορία, ενώ δεν ακολουθούν αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως οι βουλιμικοί. Νιώθουν όμως τύψεις και ενοχές.
Γιατί προκαλούνται οι Διατροφικές Διαταραχές
Οι διατροφικές διαταραχές είναι σύνθετες ασθένειες και εξακολουθούμε να μην κατανοούμε πλήρως τι τις προκαλεί.
Υπάρχουν ερευνητικά δεδομένα, που αποδεικνύουν μια κληρονικότητα, κυρίως όσο αφορά την ανορεξία και την βουλιμία. Οι πολιτισμικές πιέσεις επίσης για αδύνατο σώμα και η ενθάρρυνση για την υιοθέτηση δίαιτας ως μέσο κοινωνικής αναγνώρισης, συμβάλλουν στην ανάπτυξη τους.
Επιπλέον, υπάρχουν πολλά στοιχεία που συσχετίζουν το τραύμα ή την απώλεια με τις διατροφικές διαταραχές. Για παράδειγμα, η σεξουαλική κακοποίηση στην παιδική ηλικία αποτελεί παράγοντα κινδύνου.
Ωστόσο, υπάρχουν και νευροβιολογικοί παράγοντες που εξηγούν την εμφάνιση διαταραχής, όπως τα χαμηλά επίπεδα ενδορφινών, που σχετίζονται με χαμηλή αυτοπεποίθηση.
Επιπρόσθετα, τα άτομα με διατροφική διαταραχή φέρουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά προσωπικότητας, που ίσως λειτουργούν ως γενεσιουργά αίτια της διαταραχής αυτής. Για παράδειγμα, αισθάνονται άβολα να εκφράσουν τα συναισθήματα τους, είναι ψυχαναγκαστικά, τελειομανείς και επηρεάζονται περισσότερο από την γνώμη των άλλων.
Τέλος, υπάρχουν και κάποιοι παράγοντες που αφορούν την αναπτυξιακή περίοδο, όπως θέματα εικόνας σώματος, έναρξη εφηβείας, άγχος, προβλήματα οικογενειακής επικοινωνίας κλπ
Συνέπειες των διατροφικών διαταραχών
Οι διατροφικές διαταραχές μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές σωματικές και ψυχικές επιπλοκές στην υγεία των ασθενών. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και σε θάνατο.
Συνέπειες ανορεξίας
Τα άτομα με νευρική ανορεξία εμφανίζουν οστεοπενία ή οστεοπόρωση, δυσκοιλιότητα, αναιμία, αφυδάτωση και ηλεκτρολυτικές διαταραχές, αδύναμα νύχια και μαλλιά, κατάθλιψη, καρδιακή ανεπάρκεια.
Συνέπειες βουλιμίας
Η νευρογενής βουλιμία μπορεί να προκαλέσει γαστρεντερικά/ οδοντικά προβλήματα, αφυδάτωση καθώς και ηλεκτρολυτικές διαταραχές λόγω των συχνών εμετών.
Συνέπειες αδηφαγικής διαταραχής
Η αδηφαγική διαταραχή συνοδεύεται από σοβαρή παχυσαρκία η οποία με την σειρά της μπορεί να προκαλέσει διαβήτη, υπέρταση καθώς και διάφορες καρδιαγγειακές παθήσεις.
Συμπεράσματα για τις διατροφικές διαταραχές
Οι διατροφικές διαταραχές δεν αποτελούν επιλογή.
Είναι σοβαρές ψυχικές και σωματικές ασθένειες που περιλαμβάνουν πολύπλοκες και επιζήμιες σχέσεις με το φαγητό, την άσκηση και την εικόνα σώματος.
Η έγκαιρη διάγνωση τους είναι σημαντική για τη θεραπεία τους η οποία είναι πολύπλοκη διαδικασία και συνήθως περιλαμβάνει διάφορους κλάδους υγειονομικής περίθαλψης.
Υπεύθυνη επιστημονική υποστήριξη στην θεραπεία διαταραχών πρόσληψης τροφής
Νιώθετε ότι εσείς ή κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο εμφανίζει συμπτώματα διατροφικής διαταραχής; Μπορώ να σας υποστηρίξω!
Είμαι επαγγελματίας Διατροφολόγος στον Πύργο και μπορώ να σας εξυπηρετήσω τόσο με δια ζώσης όσο και με διαδικτυακές συνεδρίες. Διαθέτω πολυετή εμπειρία στην επιστήμη της Διαιτολογίας και είμαι πιστοποιημένη Master Practitioner στην αντιμετώπιση Διατροφικών Διαταραχών.
Διαθέτω Διαιτολογικό γραφείο στον Πύργο, την Αμαλιάδα και τα Λεχαινά Ηλείας και μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου με όποιον από τους παρακάτω τρόπους σας εξυπηρετεί:
- Καλέστε με στο 6937289327
- Στείλτε μου email στο giotadiatrofi@gmail.com
- Συμπληρώστε την φόρμα επικοινωνίας στην ιστοσελίδα μου